Χρήσιμες συμβουλές για την Ατοπική Δερματίτιδα από την Δερματολόγο Κα Ρήγα Παναγιώτα, MD
Η Δερματολόγος Κα Ρήγα Παναγιώτα, μας απαντάει σε ορισμένες γενικές απορίες για την Ατοπική Δερματίτιδα.
Τι είναι Ατοπική Δερματίτιδα;
Είναι η συχνότερη, χρόνια δερματοπάθεια των παιδιών.
Πρόκειται για χρόνια υποτροπιάζουσα, κνησμώδη δερματοπάθεια, με κληρονομική προδιάθεση, που προσβάλλει το 5%-20% των παιδιών και το 0,9%-3% των ενηλίκων.
Μπορεί να συσχετίζεται με άσθμα και αλλεργική ρινίτιδα.
Είναι πάθηση του δυτικού κόσμου και των αστικών περιοχών και έχει μεγαλύτερη επίπτωση στις βόρειες χώρες.
· Πως εκδηλώνεται και σε ποιες ηλικίες;
Εκδηλώνεται με ερεθισμένο ξηρό, κόκκινο δέρμα που έχει κνησμό (φαγούρα).
Ο κνησμός είναι έντονος και είναι το πρώτο σύμπτωμα. Πολλές φορές είναι βασανιστικός και οδηγεί σε κακή ποιότητα ύπνου το δέρμα είναι ξηρό.
Θεωρείται ότι έχει πολύ σημαντική επίπτωση στην ποιότητα ζωής.
Στην Ατοπική Δερματίτιδα πάσχει ο επιδερμικός φραγμός του δέρματος με αποτέλεσμα να μην συγκρατείται νερό μέσα στο δέρμα, να απολεπίζεται, προκαλείται φλεγμονή και να έχει ευαισθησία.
Συνήθως εμφανίζεται τους πρώτους μήνες της ζωής . Στο 80% των περιπτώσεων, ξεκινά πριν από την ηλικία των πέντε ετών, αλλά τα τελευταία χρόνια, παρατηρείται αύξηση της έναρξης της ατοπικής δερματίτιδας σε μεγαλύτερες ηλικίες.
Το 50% των περιπτώσεων βελτιώνεται στην προσχολική ηλικία. Το 75%-80% εμφανίζει συνήθως βελτίωση/ίαση στην προεφηβική ηλικία. Στο 30%-50% εμφανίζεται αλλεργικό βρογχικό άσθμα ή και αλλεργική ρινίτιδα σε μεγαλύτερη ηλικία, που εξαρτάται από τη βαρύτητα της ατοπικής δερματίτιδας.
Στο 10%-20% συνεχίζεται η νόσος δια βίου.
· Σε ποια σημεία του σώματος συνήθως εντοπίζεται;
Στα μάγουλα, στο μέτωπο, στα βλέφαρα, στην περιοχή των σπαργάνων και σε άλλα σημεία του δέρματος.
Χαρακτηριστική εντόπιση στα παιδιά είναι στην εσωτερική επιφάνεια των αγκώνων και στην οπίσθια επιφάνεια των γονάτων, αλλά και γύρω από το λαιμό.
Η βαρύτητα ποικίλει από πολύ ήπια έως πολύ έντονη. Είναι χρόνια κατάσταση που διαδράμει με υφέσεις και εξάρσεις.
· Τι την προκαλεί και ποιοι παράγοντες την επιβαρύνουν;
Συνήθως υπάρχει οικογενειακό ιστορικό δερματίτιδας, άσθματος ή αλλεργικής ρινίτιδας.
Σίγουρα την επηρεάζουν και περιβαλλοντικοί παράγοντες.
Επιβαρυντικοί παράγοντες θεωρούνται ερεθιστικοί παράγοντες που βρίσκονται σε σαπούνια και απορρυπαντικά, αρώματα, αλλεργιογόνα του περιβάλλοντος, κρύος και ξηρός καιρός, τα μάλλινα ρούχα, η σκόνη, το τρίχωμα των ζώων, η γύρη κ.α.
Επίσης το στρες μπορεί να επιβαρύνει την πορεία της.
· Υπάρχουν τρόποι αντιμετώπισης της;
Τι γίνεται στις βαριές περιπτώσεις της Ατοπικής Δερματίτιδας, όπου η νόσος γίνεται ανυπόφορη;;; (διακοπτόμενος ύπνος, φαγούρα, κτλ.)
Η θεραπευτική αντιμετώπιση εξαρτάται από την βαρύτητα της νόσου, αλλά ακόμα και στην ύφεσή της είναι απαραίτητη η συντήρηση και η αποφυγή εκλυτικών και επιβαρυντικών παραγόντων.
Το «Α και το Ω» της θεραπείας είναι η ενυδάτωση του δέρματος και η ενίσχυση του επιδερμικού φραγμού με εξειδικευμένα δερμοκαλλυντικά. Αυτό έχει εξαιρετικά μεγάλη σημασία για τον έλεγχο της βαρύτητας της νόσου.
Πολύ σημαντικός είναι ο έλεγχος του κνησμού με αντιισταμινικά, ώστε να ελέγξουμε τον κνησμό και να προλάβουμε την κακοποίηση του δέρματος από το ξύσιμο που επιδεινώνει δραματικά την κλινική εικόνα και τη βαρύτητα της νόσου. Επίσης να αντιμετωπίσουμε προβλήματα στον ύπνο.
Στην έξαρση χορηγούμε τοπικά σκευάσματα που περιέχουν κορτιζόνη ή τοπικούς αναστολείς καλσινευρίνης.
Σπάνια χρειάζεται συστηματική θεραπεία με κορτιζόνη ή ανοσοκατασταλτικά φάρμακα.
Σε πολύ έντονες εξάρσεις μπορεί να χρειαστεί να χορηγήσουμε αντιβιοτικά.
Επίσης μπορεί να χρειαστεί να γίνουν αλλεργικά τεστ ώστε να αποκλείσουμε τα αλλεργιογόνα που επιβαρύνουν την κλινική εικόνα.
· Ποιες είναι μερικές από τις καλύτερες πρακτικές για το μπάνιο και την ενυδάτωση;
Η καθημερινή ενυδάτωση και το μπάνιο είναι σημαντικό μέρος της διαχείρισης της Ατοπικής Δερματίτιδας. Ακολουθούν μερικές συμβουλές που πρέπει να θυμάστε:
- Κάντε τουλάχιστον ένα μπάνιο ή ντους καθημερινά
- Κάντε μπάνιο ή ντους σε χλιαρό, όχι καυτό, νερό για 10 έως 15 λεπτά
- Αποφύγετε το τρίψιμο
- Χρησιμοποιήστε απαλό καθαριστικό, όχι σαπούνι, που δεν περιέχει χρωστικές και άρωμα
- Κατά τη διάρκεια εξάρσεων, περιορίστε τη χρήση καθαριστικών
- Ενυδάτωση μέσα σε τρία λεπτά μετά το μπάνιο ή το ντους. Χρησιμοποιήστε μια ενυδατική κρέμα υψηλής περιεκτικότητας σε λάδι για να βελτιώσετε την ενυδάτωση
- Ενυδατώνετε τα χέρια κάθε φορά που τα πλένετε ή έρχονται σε επαφή με νερό
- Προγραμματίστε το μπάνιο και την ενυδάτωση πριν τον ύπνο για να βοηθήσετε το δέρμα να διατηρήσει την υγρασία
- Εάν χρησιμοποιείτε τοπικό φάρμακο με συνταγή, εφαρμόστε σύμφωνα με τις οδηγίες πριν από την ενυδάτωση