Λαπαροσκοπική & Ρομποτική αφαίρεση χοληδόχου κύστεως (χολοκυστεκτομή)

J: Καλησπέρα από το Ιατρικό site Joysland ! Σήμερα θα μιλήσουμε για τη χολή ή ακόμα πιο σωστά για τη χοληδόχο κύστη, είναι ένα όργανο θα έλεγα λίγο παραμελημένο από όλους μας γιατί οι περισσότεροι από όλους εάν αναρωτηθούν δεν ξέρουμε καν πού βρίσκεται, οπότε έχουμε μαζί μας τον Γενικό χειρουργό κύριο Μακρή Μαρίνο να μας δώσει όλες τις απαντήσεις που θα τον ρωτήσουμε.
Είναι επιμελητής χειρουργός στο Ιατρικό Κέντρο Αθηνών στο τμήμα λαπαροσκοπικής και ρομποτικής χειρουργικής.
Κύριε Μακρή Καλησπέρα

Μ.Μ: Καλησπέρα καλώς ορίσατε χαίρομαι πάρα πολύ που σας ξαναβλέπω από κοντά.

J: Και εγώ το ίδιο. Ευχαριστώ πάλι για την πρόσκληση σας.

Μ.Μ:Σας ευχαριστώ και εγώ πολύ

J: Πάμε γιατρέ μου να ξεκινήσουμε σήμερα να μας πείτε τι είναι η χολή;
Τι εννοούμε όταν λέμε ότι έχουμε πρόβλημα στη χολή;

M.M: Η χοληδόχος κύστη ή απλούστερα χολή όπως είναι γνωστή στον περισσότερο κόσμο είναι ουσιαστικά ένα όργανο του γαστρεντερικού συστήματος, το οποίο συμμετέχει στην πέψη τροφών. Η χολή τώρα αυτή καθαυτή είναι ένα υγρό το οποίο παράγεται από το συκώτι σε ρυθμούς ένα με ενάμιση λίτρο καθημερινά και πηγαίνει και αποθηκεύεται ουσιαστικά στη χοληδόχο κύστη . Οπότε η χοληδόχος κύστη ουσιαστικά είναι ένας αποθηκευτικός χώρος του υγρού της χολής και όταν τρώει ο ασθενής ο καθένας μας συνήθως λιπαρό φαγητό κάνει σύσπαση και εκκρίνει παραπάνω χολή ουσιαστικά στον πεπτικό σωλήνα.
Όταν λέμε ότι έχουμε ποτέ πρόβλημα στη χολή ουσιαστικά το πρόβλημα εντοπίζεται στην χοληδόχο κύστη και όχι στο υγρό της χολής και πάντα η αντιμετώπιση των προβλημάτων που σχετίζονται με τη χοληδόχο κύστη είναι η Λαπαροσκοπική Χολοκυστεκτομή.

J: Τι προβλήματα μπορεί να εμφανιστούν στη χολή μας και πόσο συχνά μπορεί να είναι αυτά;

M.M: Τα πιο συχνά προβλήματα που αναπτύσσουν οι ασθενείς που έχουν θέματα με τη χολή είναι οι πέτρες στη χολή που είναι και η γνωστή μας χολολιθίαση, η λάσπη ή το ίζημα στην χολή και οι πολύποδες. Είναι πολύ συχνό πρόβλημα το οποίο εντοπίζεται περίπου σε ένα ποσοστό 10% με 30% του πληθυσμού στον δυτικό κόσμο στον οποίο ανήκει και η χώρα μας, ένα 20% των ασθενών που θα διαγνωστούν με πρόβλημα στην χολή θα αναπτύξουν συμπτώματα ενώ ένα 80% παραμένουν τελείως ασυμπτωματικοί. Τώρα αναφορικά με τους πολύποδες είναι μία πάθηση η οποία συνήθως ανευρίσκεται σε ένα 6% του πληθυσμού και είναι συνήθως ένα τυχαίο εύρημα σε υπερήχους που γίνονται για check-up σε κάποιον ετήσιο έλεγχο.

J: Kαι τι μπορεί να μας προκαλέσουν αυτές οι πέτρες ή οι πολύποδες που είπατε στον οργανισμό μας;

M.M: Ο λόγος που οι πιο πολλοί γιατροί και ειδικά χειρουργοί όταν υπάρξει μία διάγνωση λίθων ή πολυπόδων για να προτείνουν χειρουργείο, είναι ότι θέλουν να αποφύγουν τις επιπλοκές της χολολιθίασης ή των πολυπόδων της χολής. Ειδικά αναφορικά με τις πέτρες στη χολή θέλουμε να αποφύγουμε τρεις βασικές καταστάσεις: Το ένα είναι η φλεγμονή της χοληδόχου κύστεως που λέγεται χολοκυστίτιδα, το δεύτερο είναι ο ίκτερος και το τρίτο είναι η παγκρεατίτιδα. Είναι τρεις καταστάσεις οι οποίες μπορούν να ωθήσουν τον ασθενή να μπει εκτάκτως στο νοσοκομείο και να οδηγήσουν σε πολυήμερη νοσηλεία,  με ότι αυτό συνεπάγεται. Έχει μεγαλύτερη ταλαιπωρία για τον ασθενή ενώ παράλληλα υπάρχει και ο κίνδυνος να χρειαστούμε εκτός από την ενδοφλέβια αντιβίωση και παραπάνω παρεμβάσεις, όπως η παρέμβαση γαστρεντερολόγου σε περίπτωση που κάποια πέτρα έχει ξεφύγει από την χοληδόχο κύστη και έχει μπλοκάρει κάποια από τα σωληνάκια που λέμε όπως τα χοληφόρα ή όπως ο παγκρεατικός πόρος οπότε έτσι να χρειαστεί να κάνει και μία εξέταση παραπάνω που λέγεται ERCP (Ενδοσκοπική Παλίνδρομη Χολαγγειοπαγκρεατογραφία) που είναι μια παρεμβατική πράξη.
Από την άλλη όταν έχουμε πολύποδες ο λόγος που μπορεί να μας οδηγήσει στο να αφαιρέσουμε τη χοληδόχο κύστη είναι επειδή υπάρχει ένα 5% πιθανότητα αυτοί οι πολύποδες να είναι κακοήθεις.

J: Και πώς θα καταλάβω ότι έχω πρόβλημα στη χολή μου;

M.M: Τα συμπτώματα γενικά τα οποία μας δίνει η χολή συνήθως είναι λίγο άτυπα. Είναι κυρίως μία δυσφορία, ένας πόνος στην ανώτερη κοιλιά και μία δυσφορία η οποία εκλύεται συνήθως μετά την κατανάλωση γευμάτων, συνηθέστερα μας τα προκαλούν τα λιπαρά γεύματα και τα πολύ μεγάλα γεύματα. Άλλα συμπτώματα τα οποία μπορεί να έχουμε είναι κάποιο αίσθημα καούρας, κάποιο αίσθημα ξινίλας, που πολλές φορές το μπερδεύουν και με μια παλινδρόμηση, αλλά τελικά μετά από απεικονιστικό έλεγχο φαίνεται ότι το αίτιο είναι κάποια παθολογία ουσιαστικά στην χοληδόχο κύστη. Τώρα σε πιο προχωρημένες περιπτώσεις μπορεί να έχουμε πιο θορυβώδη εικόνα, δηλαδή μπορεί να πάμε στο γιατρό με ένα πολύ πολύ έντονο διαξιφιστικό πόνο, όπως λέμε, ο οποίος αντανακλά πίσω στην πλάτη. Σε περίπτωση που έχουμε παγκρεατίτιδα, αν έχει φύγει μία πέτρα και έχει μπλοκάρει τα σωληνάκια, τα χοληφόρα που λέμε, μπορεί ο ασθενής να είναι ικτερικός, δηλαδή ξαφνικά το δέρμα του να κιτρινίσει, η επιπεφυκότα στα μάτια να γίνεται επίσης πιο κίτρινη ενώ υπάρχει και μία αλλαγή στο χρώμα τόσο των κοπράνων όσο και των ούρων, χαρακτηριστικά τα ούρα γίνονται σαν κονιάκ, είναι κάτι που στο λέει πολύ χαρακτηριστικά ο ασθενής.

J: Και τι πρέπει να κάνω; Αν διαγνωστώ ότι έχω είτε πέτρες ή πολύποδες, εγώ σαν ασθενής τι είναι το πρώτο πράγμα που πρέπει να κάνω δηλαδή;

M.M: Προφανώς πηγαίνουμε σε ένα γιατρό για να μας καθοδηγήσει καταλλήλως!
Από κει και πέρα τώρα το πώς θα προχωρήσουμε εάν θα μιλήσουμε για χειρουργείο ή όχι είναι πολύ-πολύ συνυφασμένο πολλές φορές με το αν έχουμε συμπτώματα. Δεν το συζητάμε όταν έχουμε συμπτώματα και υπάρξει διάγνωση είτε χολολιθίασης είτε πετρών είτε ιζήματος είτε πολυπόδων στην χολή, αν αυτό συνδυάζεται με συμπτώματα, τότε μιλάμε για χειρουργείο, αν όμως δεν έχουμε συμπτώματα, υπάρχει και η προσέγγιση που λέει ότι μπορούμε να το παρακολουθήσουμε. Είμαι σίγουρος ότι έχετε ακούσει ότι πήγα στο γιατρό μου είπε ότι οι πέτρες μου είναι μικρές, είναι λίγες, είναι μία ή οι πολύποδες σου είναι πολύ μικροί και μου πρότεινε παρακολούθηση, σαφώς και αυτό προτείνεται σε πολύ πολύ μεγάλο αριθμό πληθυσμού. Υπάρχουν ενδείξεις, όταν δεν έχουμε συμπτώματα και υπάρχουνε κάποιες κατηγορίες που καθορίζουν αν οι πέτρες ή οι πολύποδες που έχουμε δυνητικά είναι επικίνδυνοι να μας κάνουν κάποια επιπλοκή, αυτό καθορίζει αν θα κάνουμε follow up  ανά κάποιο εξάμηνο ή εάν θα κάνουμε κάποιο πιο αραιό follow up ή αν χρειαστεί να κάνουμε χειρουργείο προγραμματισμένα ακόμα κι αν δεν έχουμε συμπτώματα, ακριβώς γιατί υπάρχει κίνδυνος μελλοντικά να κάνουμε συμπτώματα. Είναι χαρακτηριστικό ότι ακόμα και στο 80% των ασθενών που αναφέραμε προηγουμένως ότι είναι ασυμπτωματικοί, υπάρχει κάθε χρόνο ένα 2% πιθανότητα, το οποίο αθροίζεται αυτό το ποσοστό χρόνο με το χρόνο, να αναπτύξουν συμπτώματα όσο περνάει ο καιρός.

J: Τι χειρουργείο κάνουμε όταν έχουμε πρόβλημα στη χολή και πόσο γρήγορα βέβαια μπορούμε να επιστρέψουμε και στην καθημερινότητά μας μετά από ένα τέτοιο χειρουργείο;

M.M: Εδώ και δεκαετίες το καθιερωμένο χειρουργείο που είναι η θεραπεία εκλογής για αυτά τα προβλήματα είναι η Λαπαροσκοπική χολοκυστεκτομή. Ενώ τα τελευταία χρόνια κάποιοι χειρουργοί μπορούμε να κάνουμε το χειρουργείο και ρομποτικά ουσιαστικά. Μιλάμε για ένα χειρουργείο με πολύ πολύ μικρές τομούλες, συνήθως τέσσερις που κάνουμε στο κοιλιακό τοίχωμα και μέσα από αυτό το χειρουργείο μπορούμε και μάλλον μέσα από αυτές τις μικρές τομές μπορούμε και ολοκληρώνουμε την αφαίρεση της χοληδόχου κύστεως.  Χειρουργείο ημέρας, όταν όμως γίνεται μόνο προγραμματισμένα θα έλεγα. Είναι σημαντικό να προλάβουμε τις επιπλοκές να χειρουργηθούμε πριν να αναπτυχτούν επιπλοκές στην χολή, γιατί αυτό μπορεί να οδηγήσει σε πιο δύσκολο χειρουργείο και σε ποιο βραδεία ανάρρωση. Όταν μιλάμε για ένα προγραμματισμένο χειρουργείο όπου ο ασθενής δεν έχει αναπτύξει επιπλοκές, συνήθως είναι χειρουργείο ημέρας . Κάνουμε το χειρουργείο την  μία μέρα ακόμα και το ίδιο βράδυ ουσιαστικά μπορεί να πάμε σπίτι, αν έχουμε συνέλθει πλήρως από την αναισθησία και οι πόνοι έχουν γίνει υποφερτοί. Αν και συνήθως όταν κάνουμε μία γενική αναισθησία το προτιμότερο είναι την επόμενη μέρα νωρίς το πρωί με το καλό να πηγαίνουμε σπίτι.

J: Άρα συγνώμη μπορεί να είναι λίγο χαζή η ερώτηση αν έχει κάποιο πρόβλημα αφαιρώ όλη τη χολή ή βγαίνει κάποιο κομμάτι της δηλαδή ή αφαιρείται γιατί μπορεί όντως να έχει δημιουργηθεί πρόβλημα σε όλη την χολή και αν την αφαιρέσω όλη τι πρέπει να προσέχω μετά;

M.M: Είναι μια κλασική ερώτηση γιατί πολλοί το μπερδεύουν και λίγο με το νεφρό καμιά φορά. Έχω πέτρες στη χολή και μήπως να μου έκανες υπέρηχο γιατρέ για να σπάσουμε τις πέτρες κλπ,. Η χολή επειδή το είπαμε και προηγουμένως, είναι υγρό αυτό που αφαιρούμε, είναι το σακουλάκι που είναι ο αποθηκευτικός χώρος της χολής, οπότε αυτό βγαίνει όπως λέμε εμείς οι χειρουργοί enblocked,  βγαίνει όλο μαζί χωρίς να μένει κάποιο κατάλοιπο πίσω ουσιαστικά.
Τώρα αναφορικά με το τι πρέπει να προσέχουμε μετά το χειρουργείο: αναφορικά με τα κομμάτια των τομών, θέλει μία ήπια καθαριότητα, μία φροντίδα για μερικές μέρες μετά το χειρουργείο αν και ουσιαστικά τα τραύματα είναι πάρα πάρα πολύ μικρά, οι τομές είναι  χιλιοστών οι τρεις και μία του εκατοστού, που γίνεται στον αφαλό για να βγει από κει πέρα το σακουλάκι της χοληδόχου κύστεως ουσιαστικά. Από κει και πέρα το μόνο που θέλει προσοχή λιγάκι είναι η διατροφή μας για τις πρώτες εβδομάδες μετά το χειρουργείο. Αυτά τα οποία έχουν γραφτεί κατά καιρούς από ότι βλέπω μέσα από την εμπειρία μας τουλάχιστον, δεν έχουν απόλυτη ισχύ . Δηλαδή δεν σημαίνει ότι αν βγάλεις την χοληδόχο κύστη σου, όπως λένε πάρα πολλοί, δεν θα ξαναφάς λιπαρά στην ζωή σου . Αυτό τουλάχιστον έχει δείξει και η εμπειρία η δικιά μου από αρκετές εκατοντάδες περιστατικά και η εμπειρία συναδέλφων όλες αυτές τις δεκαετίες που κάνουμε αυτό το συγκεκριμένο χειρουργείο.
Μία δίαιτα της τάξεως 2, 3 εβδομάδων μετά το χειρουργείο με αποφυγή λιπαρών φαγητών, οσπρίων, πράσινα χορταρικά, γενικά φαγητά τα οποία φουσκώνουν τον ασθενή, είναι επαρκής ώστε να μπορέσει να βρει τα πατήματά του ο οργανισμός μετά το χειρουργείο για να μπορέσει να προσαρμοστεί στις καινούργιες συνθήκες λειτουργίας . Και αυτό γιατί ξαναλέμε ότι η χολή συνεχίζει και υπάρχει, είναι ένα υγρό το οποίο παράγεται από το συκώτι, αυτό που αφαιρείται είναι ο αποθηκευτικός της χώρος, οπότε δεν υπάρχει αναπηρία στον οργανισμό.

J: Μάλιστα, άρα με την εμπειρία σας θα τη θεωρούσατε μία απλή χειρουργική επέμβαση όπου πολύ άμεσα επιστρέφουμε στην καθημερινότητά μας και τη φυσική μας δραστηριότητα;

M.M: Καλή ερώτηση και αυτή γιατί απασχολεί πάρα πάρα πολύ κόσμο.
Ξαναλέμε ότι είναι πολύ σημαντικό να μην μπλέξουμε το θέμα των επιπλοκών. Άντε να πούμε ότι η  χολοκυστίτιδα, που είναι μία φλεγμονή, ότι αν αντιμετωπιστεί εγκαίρως ακόμα και την επομένη μέρα μπορούμε να πάμε σπίτι. Αν μπούμε όμως στο φάσμα των επιπλοκών παγκρεατίτιδας και ικτέρου αυτό δεν είναι δυνατόν. Ας πάμε στο καλό σενάριο όμως, ότι χειρουργούμεθα εγκαίρως, αυτό σημαίνει ότι την επόμενη μέρα πάμε σπίτι, μετά από δυο-τρεις μέρες σιγά-σιγά μπορούμε να επιστρέψουμε ακόμα και στη εργασία μας αν συντρέχει λόγος, γιατί όταν κάνουμε χειρουργείο είναι προτιμότερο να αναρρώνουμε για μερικές μέρες χωρίς να έχουμε το στρες της δουλειάς, ακόμη και αν η δουλειά μας δεν έχει επιφόρτιση, βάρος ή κάτι άλλο, πάντα το στρες δεν αφήνει το σώμα να ηρεμήσει και να επανέλθει στην κανονικότητα του. Οπότε η σύσταση η δικιά μου είναι για τουλάχιστον δυο-τρεις μέρες πολύ πολύ χαλαρά στο σπίτι, βγαίνουμε, περπατάμε να μπορέσει λιγάκι να βρει τα πατήματά του οργανισμός και μετά από τις τέσσερις – πέντε μέρες μετά το χειρουργείο μπορούμε ακόμα να επανέλθουμε στην δουλειά μας και να ξεκινήσουμε ακόμα και ήπια σωματική άσκηση.  Με έναν περιορισμό ότι δεν σηκώνουμε βάρη πάνω από πέντε με δέκα κιλά για τον πρώτο μήνα μετά το χειρουργείο γιατί η μία τομούλα που είναι στον αφαλό, που είναι ουσιαστικά το ένα εκατοστό, θέλουμε αυτή να επουλώσει λιγάκι για να μην μας κάνει κάποια κήλη μετεγχειρητικά. Αυτός είναι ο μόνος περιορισμός που θέτω εγώ στους δικούς μου ασθενείς.

J: Γιατρέ μου τέλος για να μην σας κουράσω άλλο, εφόσον όπως μας είπατε πολύ ωραία αφαιρείται το σακουλάκι αυτό της χοληδόχου κύστεως, δεν επανεμφανίζεται; δεν έχουμε καθόλου κίνδυνο επανεμφάνισης παρόμοιου προβλήματος;

M.M: Όχι, όχι, δεν είναι κάτι το οποίο μπορεί να βγει  δηλαδή η χοληδόχος κύστη δεν υπάρχει η έννοια της υποτροπής στην χοληδόχο κύστη, οπότε όταν η δουλειά γίνεται σωστά και την κάνει ένας έμπειρος χειρουργός που έχει δουλειά στο εν λόγω χειρουργείο και γίνουν όλα όπως πρέπει δεν έχουμε κανένα θέμα μετεγχειρητικά. Θέμα υποτροπής όμως όπως και να έχει για να απαντήσω στην ερώτηση σας δεν τίθεται δεν υπάρχει περίπτωση να έχουμε κάποιο πρόβλημα μελλοντικά από αυτό το χειρουργείο.

J: Σας ευχαριστώ πάρα πολύ για ακόμα μία φορά!

M.M: Και εγώ σας ευχαριστώ!