Long-Covid syndrome και η Φυσικοθεραπευτική του αντιμετώπιση

 J: Καλησπέρα από το ιατρικό site Joysland! Βρισκόμαστε στον πολύ όμορφο χώρο του φυσικοθεραπευτηρίου ‘’kinisis ‘’στο Χαλάνδρι, όπου θα συνομιλήσουμε με τον φυσικοθεραπευτή και ιδιοκτήτη του κέντρου κύριο Πετρουτσόπουλο Ελευθέριο. Θα μας μιλήσει για ένα θέμα που μας έχει ταλαιπωρήσει πάρα πολύ την τελευταία τριετία όλους μας, δεν είναι άλλο από την Πανδημία του covid και πολύ πιο συγκεκριμένα για το long covid και την φυσιοθεραπευτική του αντιμετώπιση. Οπότε  έχουμε εδώ τον ειδικό να μας πει περαιτέρω..

Κύριε Πετρουτσόπουλε καλησπέρα!

Π.Ε.: Καλησπέρα Χαρά!

J: Ευχαριστώ πάρα πολύ που αποδεχθήκατε την πρόσκληση του Joysland και που θα τα πούμε και επιτέλους και από κοντά.

Π.Ε.: Χαίρομαι και εγώ που μπορώ και σας υποδέχομαι σε αυτή την προσπάθειά, την πολύ καλή προσπάθεια που κάνετε, με την έννοια ότι είναι πολύ έντονη και η κοινωνική προσφορά του Joyland και είμαι στη διάθεσή σας να προχωρήσουμε σε όποιες ερωτήσεις έχετε σχετικά με το θέμα το οποίο έχετε προαναγγείλει.

J: Σας ευχαριστώ πάρα πολύ για τα καλά σας λόγια. Πάμε να ξεκινήσουμε..θέλω να μου πείτε,   ξεκίνησα και πριν είπα ότι όλοι δυστυχώς έχουμε ταλαιπωρηθεί  άπειρα τα τελευταία τρία χρόνια, θέλω όμως να μην το πλατειάζουμε, να το κάνουμε λίγο πιο συγκεκριμένο και να μιλήσουμε για το long covid και την φυσικοθεραπευτική του αντιμετώπιση, να μου πείτε δυο λόγια εσείς

Π.Ε.: Μάλιστα. Το τελευταίο συνέδριο, το παγκόσμιο συνέδριο φυσικοθεραπευτών, ήταν εξαιρετικά αφιερωμένο και μοναδικά αφιερωμένο στην long covid εποχή. O Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας αναφέρει μέχρι στιγμής  134 εκατομμύρια ανθρώπους οι οποίοι νόσησαν από covid και στατιστικά γιατί στατιστικά ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας αναφέρεται μόνο στη νοσηρότητα, στους εμβολιασμούς και δεν έχει βρεθεί ακόμα η άμεση, ο τρόπος με τον οποίον σχετίζεται ο covid σε διάφορα περιστατικά τα οποία παρατηρούμε έξαρση συμπτωμάτων,  ιδιαίτερα σε περιστατικά τα οποία ενδιαφέρουν εμάς στο χώρο της αποκατάστασης, αναφέρει ότι ένα (1) στα δέκα(10) περιστατικά τα οποία νόσησαν, θα υποφέρουν από συμπτώματα τουλάχιστον για δώδεκα (12) εβδομάδες.

J: Άρα Τι σημαίνει ακριβώς το long covid για εσάς τους φυσικοθεραπευτές;

Π.Ε.: Σωστά! Εμείς επεμβαίνουμε στα άτομα τα οποία παρουσίασαν long covid και στη συνέχεια διάφορα συμπτώματα, όπως μυοσκελετικά, παθήσεις του καρδιοαναπνευστικού, αυτοάνοσα νοσήματα, επεμβαίνουμε στην καθημερινότητα του πάσχοντος, του νοσήσαντος από covid και παρουσιάζοντας τώρα το long covid syndrome επεμβαίνουμε λοιπόν στον τρόπο με τον οποίον η καθημερινότητα του θα επανέλθει σε επίπεδο είτε άσκησης είτε τρόπου αποκατάστασης της ζωής του. Γιατί υπάρχουν πάρα πάρα πολλά περιστατικά τα οποία θα ταλαιπωρηθούν από ότι φαίνεται πλέον από σύνδρομα του long covid.

J: Αναφερθήκατε σε συμπτώματα, θέλετε να μου πείτε λίγο ποια είναι αυτά;

Π.Ε.: Βεβαίως. Πριν πάμε στα συμπτώματα να επαναλάβουμε λίγο τις παθήσεις με τις οποίες ασχολούμαστε, δηλαδή παθήσεις του μυοσκελετικού, παθήσεις του καρδιοαναπνευστικού, αυτοάνοσα νοσήματα που και εδώ εννοείται θα κάνουμε κάποια ιδιαίτερη μνεία στη συνέχεια της συζήτησης που κάνουμε, παθήσεις λοιπόν οι οποίες έχει βρεθεί ότι μετά την νόσηση παρουσίασαν έξαρση συμπτωμάτων. Δηλαδή βρέθηκαν άνθρωποι οι οποίοι ανέφεραν ξαφνικά ότι είτε μία οσφυαλγία ένα αυχενικό σύνδρομο είτε πατήσεις αρθρώσεων, ώμου, γόνατος, βρέθηκαν να υποφέρουν και επί μακρόν και με έντονα συμπτώματα, χωρίς επαναλαμβάνω η  ιατρική κοινότητα αυτή τη στιγμή να έχει αιτιολογήσει την παρουσία. Απλώς παρατηρεί ότι έτσι συμβαίνει.

J: Μου είπατε και πριν για την παγκόσμια ημέρα φυσικοθεραπείας, διαβάσαμε όλοι ότι όντως έγινε ειδική μνεία στο long covid και στο τι ακριβώς προκάλεσε όλο αυτό και ποια ήταν η αντιμετώπιση και διαχείριση των ατόμων που νόσησαν από τον long covid. Πείτε μου κάποια πράγματα περισσότερα σχετικά με αυτό.

Π.Ε.: Τα άτομα αυτά τα οποία νόσησαν παρουσίασαν διάφορα προβλήματα όπως:  ανέφερα πριν οσφυαλγία, αυχενικό σύνδρομο σε έξαρση, αρθρώσεις, την άρθρωση του ώμου, είχαμε πολλά κρούσματα, μια άρθρωση η οποία έχει  ιδιαίτερα χαρακτηριστικά, έχει αυξημένο πόνο έχει περιορισμό της κίνησης, προβλήματα νευρολογικά όπως ένα η νόσος Πάρκινσον, η σκλήρυνση κατά πλάκας, αυτοάνοσα, ρευματοειδής αρθρίτιδα, αναφέρω ενδεικτικά μερικά, αγκυλωτική  σπονδυλαρθρίτιδα, όλα αυτά λοιπόν ξαφνικά βρέθηκαν μέσα στο πρόβλημά της long covid εποχής.

Καλέστηκε λοιπόν η φυσιοθεραπευτική κοινότητα να δει πως μπορεί να αντιμετωπιστούν όλα αυτά. Να αντιμετωπιστούν με την έννοια ότι φροντίζουμε να δώσουμε ποιότητα ζωής και καθημερινότητα,να επανέλθει ο νοσήσας στην καθημερινότητά του.

J: Η άσκηση που ξέρουμε όλοι πόσο σημαντική είναι ακόμη και αν σε μας τους έτσι απλά καθημερινά και κάποιος που έχει νοσήσει ή που δεν έχει νοσήσει τι ρόλο έχει παίξει και σε αυτούς που έχουν νοσήσει όμως, είναι ασφαλής;  Σε τι επίπεδο είναι ασφαλής ; Σας έκανα πολλές ερωτήσεις τώρα αλλά τις έχω όλες στο μυαλό μου..

Π.Ε.:  Θα τις αναλύσουμε όλες. Έχουμε τη δυνατότητα εξετάζοντας, αναλύοντας τα συμπτώματα, σε κάθε ένα περιστατικό ξεχωριστά, παραδείγματος χάρη, έρχεται ένας με ένα πρόβλημα στον ώμο,έχει νοσήσει, αναφέρει ο άνθρωπος ότι υποφέρει πάρα πάρα πολύ με τον ώμο, είχα τη χαρά κατά τη διάρκεια της μετεκπαίδευσης μου στις Ηνωμένες Πολιτείες να ασχοληθώ με τον ώμο.

Ο πόνος στον ώμο για παράδειγμα, είναι πάρα πολύ χαρακτηριστικός. Μπορεί να είναι στην πρόσθια επιφάνεια, στην οπίσθια επιφάνεια, δημιουργεί δυσκινησία που δημιουργεί δυσκαμψία και εδώ καλούμεθα να επέμβουμε για να αποκαταστήσουμε την κινητικότητα. Ο πόνος στο γόνατο, επίσης! Είναι δηλαδή αρθρώσεις,  χαρακτηριστικές αναφέρω κάποιες αρθρώσεις οι οποίες παρουσίασαν και την μεγαλύτερη συχνότητα. Από κει και πέρα.. έχουμε θέματα νευρολογικά, όπως είπαμε νόσος Πάρκινσον, η σκλήρυνση κατά πλάκας, είναι νόσοι οι οποίοι και εδώ παρουσίασαν ύφεση αλλά κάποια στιγμή και ιδιαίτερη έξαρση, επιδείνωση των συμπτωμάτων.

Στο κέντρο φυσικοθεραπείας μας υπάρχουν τμήματα τα οποία ασχολούνται ξεχωριστά με παθήσεις είτε νευρολογικές είτε του καρδιοαναπνευστικού είτε του μυοσκελετικού. Υπάρχουν τμήματα θεραπευτικής γυμναστικής, τμήματα pilates, τα οποία εξατομικεύουμε τα προγράμματα, έχοντας σαν κύριο γνώμονα το πως ο πάσχων θα βγάλει ένα δικό του ατομικό πρόγραμμα το οποίο δεν θα τον οδηγήσει σε κόπωση.  Γιατί αυτό είναι το οριακό σημείο το οποίο πλέον πρέπει να προσέχουμε. Οι νοσήσαντες από κορονοϊό, βγάζουν πάρα πολύ εύκολα κόπωση.

J: Ναι ήταν και η επόμενη ερώτηση μου με την έννοια ότι δυο πολύ πολύ βασικά όντως χαρακτηριστικά και εμείς που δεν είμαστε στο δικό σας το χώρο γνωρίζουμε, είναι σίγουρα η κόπωση, που έχει να κάνει πολύ και με την αναπνοή λόγω μείωσης του οξυγόνου που είχαν περισσότεροι και οι αρθρώσεις. Οπότε στην ουσία όμως μου είπατε ότι στον καθένα ξεχωριστά βγάζετε ένα πρόγραμμα για να μην επηρεάζεται αυτό, γιατί θα σας ρώταγα, το ίδιο συμπεριφέρεστε σε έναν άνθρωπο που έχει περάσει covid και το ίδιο ακριβώς, ίδια άσκηση και σε κάποιον που δεν έχει περάσει;

Π.Ε.:  Σωστά, σωστά κάνετε την ερώτηση. Να σας πω ότι έχουν φτάσει οι αθλητές, επαγγελματίες αθλητές στο χώρο μας οι παρουσιάζουν προβλήματα και διαβάζουμε και βλέπουμε καθημερινά, οι οποίοι κράτησε για πάρα πάρα πολύ, δηλαδή τους έθεσε εκτός των αθλημάτων τους για μεγάλο χρονικό διάστημα. Εδώ λοιπόν ναι καλείτε ο φυσικοθεραπευτής να εξατομικεύσει το πρόγραμμα, να το προσαρμόσει και προοδευτικά να τον επαναφέρει στο πρόγραμμα εκείνο το οποίο ο αθλητής, ο απλός άνθρωπος έκανε στην καθημερινότητά του.

J: Άρα γιατρέ μου εσείς φυσικοθεραπευτικά, να περάσουμε τώρα επί το έργον, πώς επεμβαίνετε ιδιαίτερα στις αρθρώσεις ας πούμε να σας ρωτήσω ή στην αναπνοή του, τι ακριβώς κάνετε εδώ για να βοηθήσετε τους ανθρώπους;

Π.Ε.:  Σωστά,θα προσπαθήσω να είμαι πιο έτσι συγκεκριμένος και να μην πλατειάσω..

Έχουμε ένα καρδιοαναπνευστικό πρόβλημα. Σαφώς με τις οδηγίες του γιατρού, του θεράποντος γιατρού με τον οποίο είμαστε σε συνεργασία, εξετάζουμε τον ασθενή, βλέπουμε την αναπνευστική του ικανότητα και από κει και πέρα υπάρχει ένα πρόγραμμα άσκησης, μία αναπνευστική κινησιοθεραπεία η οποία πάει σιγά-σιγά στο να αποδώσει τον αερισμό των πνευμόνων, να τον αποδώσει όμως αργά και προοδευτικά. Δεν θέλουμε κόπωση το τονίζω ιδιαιτέρως ! Σε ένα πρόβλημα μυοσκελετικό εφαρμόζουμε καταρχήν ήπια αναλγητικά μέσα, μπορεί να είναι ένας υπέρηχος μπορεί να είναι ένα tecar, θαυμάσια  θεραπεία,  διαθερμία ραδιοσυχνοτήτων,  μπορεί να είναι ηλεκτροθεραπείας, γενικά ψάχνουμε ένα τρόπο να ηρεμούμε τον πόνο που αναφέρει ο ασθενής και από κει και πέρα χρησιμοποιούμε πάρα πολύ manual therapy, δηλαδή κινητοποίηση των αρθρώσεων.

Αναζητούμε το πώς θα δώσουμε εύρος στην κίνηση, το range of motion όπως αναφέρεται και σιγά-σιγά ενδυνάμωση ήπια όμως και προοδευτικά πάντα. Σε νευρολογικά περιστατικά, που εκεί αρχίζουν τα πράγματα γίνονται λίγο πιο δύσκολα και πάλι κοιτάζουμε με κινητοποίηση, ειδικό ασκησιολόγιο να επαναφέρουμε τον νοσήσαντα, τον πάσχοντα αυτή τη στιγμή να τον επαναφέρουμε σε αρχικό στάδιο, όπως τουλάχιστον ήταν πριν τον κορονοϊό. Απαιτεί από τον ίδιο τον ασθενή πάρα πάρα πολύ υπομονή,  συνεργασία, γιατί ότι και να κάνουμε εμείς εδώ αν ο ασθενής δεν βοηθάει τον ίδιο του τον εαυτό, δεν βοηθάει και το πρόγραμμα της αποκατάστασης και από κει και πέρα θεωρώ ότι σιγά-σιγά όπως πια μετά από αυτή την κρίση που περάσαμε σιγά-σιγά τα πράγματα ομαλοποιούνται.

J: θέλω να σας κάνω και μία τελευταία ερώτηση..  Ηταν όλα πολύ ενδιαφέροντα όλα όσα και να μου είπατε, μου έμειναν όντως ότι είναι πολύ σημαντικό να συνεργάζεται και εκείνος μαζί σας αλλά και εσείς με τον θεράποντα ιατρό του για να πάρετε και τη σωστή απόφαση και τέλος να μου πείτε αν όντως αυτό που κάνετε είναι πολύ σημαντικό για αυτούς έτσι ώστε να επανέλθουν πιο άμεσα στο φυσιολογικό τους ή θεωρούν ότι εντάξει μωρέ κάποια στιγμή θα επανέλθω και τίποτα να μην κάνω; Πόσο σημαντική είναι η φυσικοθεραπεία γι αυτούς;

Π.Ε.:  Σωστή ερώτηση!  Έχω να πω σε αυτούς που νοσούν,  νόσησαν και υποφέρουν, δεν πρέπει να αμελούν τον πόνο ή τα συμπτώματα.  Σαφώς και πρέπει να επισκέπτονται το γιατρό τους και να φροντίζουν για την αποκατάσταση των συμπτωμάτων. Δεν υποχωρούν εύκολα, θέλουν βοήθεια, θέλουν αποκατάσταση, θέλουν αποθεραπεία, οτιδήποτε λοιπόν σχετίζεται με το κομμάτι το φυσικοθεραπευτικό πρέπει να αντιμετωπίζεται συνειδητά και να μην παραπέμπουμε σε καλένδες την αποθεραπεία μας.  

J: Σας ευχαριστώ πάρα πολύ

Π.Ε.:  Εγώ ευχαριστώ και κάτι τελευταίο να τονίσω ότι η Φυσικοθεραπεία σαν επιστήμη μπορεί και πρέπει να δίνει λύσεις σε όλους τους συνανθρώπους μας γιατί είναι ατέλειωτα τα όρια της φυσικοθεραπείας στην αποκατάσταση των πασχόντων. Εγώ σε ευχαριστώ πάρα πολύ Χαρά, σε ευχαριστώ και για το χρόνο σου και για το ότι ήσουν κοντά μας και θέλω να σου ευχηθώ καλή συνέχεια στο κοινωνικό έργο γιατί εμείς κυρίως ο καθένας από το χώρο του, την Επιστήμη του  φροντίζουμε να δίνουμε τις γνώσεις μας, όμως η δική σας η προσπάθεια είναι πάρα πάρα πολύ σημαντική!

J: Σας ευχαριστώ πάρα πολύ για όλα και θα δώσουμε λόγο όμως θα τα ξαναπούμε άμεσα για κάποιο άλλο θέμα.

Π.Ε.:  Σύντομα θα είμαι στη διάθεση σας όποτε με χρειαστείτε!